ЛитКритика.by

НЕ ДАЙ ЗАПНУЦЬ!

Ну дзе ты познішся,

Не йдзеш?

Ты звыклася пазніцца.

Складзе

З радкоў-пракосаў верш

На лузе касавіца.

Уладзімір Мазго

Даўно ўжо напісаў я верш,

Гатоў яшчэ адзін пачаць.

А ты ўсё познішся,

Не йдзеш,

Каб той, ранейшы, прачытаць.

Дзе бавіш летні час такі,

Калі паўсюль у лузе гам?..

Завялі, як трава, радкі,

I без цябе завяў я сам.

О, не даводзь жа да бяды,

Бо гэта ўрэшце не сакрэт:

Калі не прыйдзеш раптам ты –

Загіне без цябе паэт.

ДВА ЦЕНІ

Брыдуць два цені праз абмежак

На захад сонца крокам цяжкім,

Зганяюць звера з цёплых лежак

I ў кожны торкаюць мурашнік.

Славамір Адамовіч

Два цені – мой і твой – шыбуюць

На захад сонца праз абмежак.

То у мурашніку начуюць,

То ўзбоч звярыных торных сцежак.

У іх няма сваёй кватэры,

Таму і швэндаюць па лесе.

Пакуль ёсць мы, датуль ім мераць

Шляхі, што нашы ногі месяць.

З аленямі або з ваўкамі

Яны бягуць і век свой доўжаць.

Два цені ёсць. А дзе мы самі,

Таго не ведае ніхто ўжо.

Я, ТЫ I ПЕСНІ

I ты прыходзіш, як раней,

Вясёлая такая ж.

Вось толькі крышачку радзей

I крышачку чужая.

I я не ведаю зусім:

Цябе я выкрадаю,

Альбо, украдзеную ім,

Назад сабе вяртаю?..

Алесъ Бадак

А можа, ты і ні пры чым,

I грэх у тым твой невялікі?

Магчыма, ўкрадзеную ім,

Я сам цябе назад паклікаў?

На кухні зноў вада цячэ

I на патэльні штось сквароча...

Украў бы хто цябе яшчэ,

Каб я прыпеў хоць змог закончыць!

Ці гэта, можа, сніцца мне,

Ці, можа, мроіцца – не знаю

А ты прыходзіш, як раней,

I мне пісаць перашкаджаеш.

Прыходзіш ты, як і раней.

Не зразумець мне – хоць ты трэсні

Цябе ж укралі у мяне,

Калі пісаў я тэкст для песні.

КОЛЯ I ЛЁНЯ

На вуліцы Маркса, ў кватэры

Мятліцкага Колі

Я піў... І закусваў з патэльні...

I спаў як ніколі...

Леанід Галубовіч

Зайшоў да Мятліцкага Колі

Ў кватэру. Вядома,

З ім выпіў я так як ніколі –

Зваліўся ад стомы.

Кульнуўся адразу ж у ложак

Я сябру на радасць.

А Коля ўсё рыфмы трыножыў

Чарговай баладай.

Метафары гнаў у бяссонні,

Прышпорваў ляйчынай:

Пакуль, маўляў, спаць будзе Лёня,

Я спаць не павінен.

Назаўтра калі і прачнецца,

То будзе запозна:

Час вершаў для Лёні мінецца –

Пяройдзе на прозу.

КЛЮЧ «ДВА НА ДВА»

...ключ знайсці да таямніцы,

Нібы памножыць два на два.

I нечым важным – не драбніцай –

Занята вечна галава.

Сяргей Законнікаў

Ад дробязі парожняй

Хай будзе галава.

О, як нялёгка множыць

Мне сёння два на два!

Бо што, сябры, таіцца

I кожны міг лаўчыць.

Я ж множання табліцу

У школе не вучыў

Паперу пераводжу –

Аж кругам галава.

Ніяк не перамножу

Я сёння два на два.

ПІША ВЕРШЫ ПАЭТ

Вёска спіць.

А дзівак-паэт

Пераводзіць на вершы чарніла

I рыфмуе каханую з поўняй...

……………

Трэці спеў. Захліпаюцца пеўні,

А ў яго не канчаюцца вершы...

Анатоль Кудласевіч

Вёска спіць, на турботы забыўшы,

Бы турбот усіх сцёрся і след.

Хіба толькі не спіць, нешта піша,

Рыфмы гонячы ў вершы, паэт.

А пра што дзівак піша? Напэўна,

Пераводзіць чарніла штоміг

На свіней, на курэй і на пеўня,

Што разбудзіць пад раніцу ўсіх.

То каханую з поўняй, няйначай,

Зарыфмуе, то з нечым яшчэ,

Ды і ўсё, што за дзень доўгі ўбачыў,

Ён у вершы свае валачэ.

Прычакаўшы начное натхненне,

Шмат пра што напісаць бы хацеў

Трэці спеў. Захліпаюцца пеўні,

А паэт і не чуе іх спеў.

I хоць пеўні рвуць горлы, ды гэта

Перашкодзіць не можа нічым.

Не канчаюцца вершы ў паэта –

Вось былі б толькі ў іх чытачы!

ЯК НЕ ЗБЛЫТАЦЬ?

Ах, маладыя, маладыя... –

ссівелы моршчыцца прарок. –

Што ні кажы,

пайшлі не тыя!

Як ні глядзі –

не выйдзе толк!

Hi таго мускула,

ні грудкі!

Дзяўчына?

Хлопец?

Ці манах?..

Генадзъ Пашкоў

Ах, маладыя, маладыя,

не зразумець мне,

што за час!

I танцы ў вас ужо не тыя,

і мода ўжо не тая ў вас.

Адных вачэй

наўрад ці хопіць,

каб разглядзець,

аднак, і то

не разабраць:

дзяўчына?

хлопец?

ці іншы нехта –

толькі хто?

Між іх знайсці як

каралеву?

Я ў тым

заблытаўся зусім.

Вось апраналася б, як Ева -

тады не зблытаў бы

ні з кім!

САМ БЕЗ СЯБЕ

Я ўсе табе аддаў...

………………….

Няужо усяго аддаў

I больш няма мяне?!

……………………

Адпусці мяне, я прашу,

Хоць на міг да сябе самога!

Рыгор Барадулін

Між леташніх атаў

Табе я задарма

ўсяго сябе аддаў –

I больш мяне няма.

Увесь растаў і сплыў,

Як ранішні туман.

Учора яшчэ быў,

А сёння ўжо няма.

Адпеў і адгудзеў,

Як чмель сярод атаў.

Няма мяне нідзе,

Бо сам сябе аддаў.

I вось ужо не ў лад

Малюся я ў журбе:

Вярні мяне назад,

Бо як жыць без сябе?

НЕАЦЭНЕНЫ ПОЗІРК

Мне не забудзецца ніколі,

Як у азёрнай старане

Гуло сяброўскае застолле

I ты глядзела на мяне.

Генадзь Бураўкін

Гуло сяброўскае застолле –

Куды падзелася й туга? –

I хмельны пах ажно да столі,

Як тое полымя, шугаў.

Трымаў і я ў ім годна марку,

Бо за сталом тым, як усе,

Куляў тады за чаркай чарку,

Пакуль зусім не акасеў.

Ды й не магло ўжо быць іначай

Ў сяброўскай тлумнай гамане,

Хоць мутным вокам я і ўбачыў,

Як ты глядзела на мяне.

Мне не забыць застолле тое.

Мяне, між іншым, не віні,

Што хоць і ўбачыў позірк твой я,

Аднак, на жаль, не ацаніў.

ПАЭТЫЧНАЯ МАЛІТВА

Мы молімся крынічаньцы,

Ды ў тым няма граху:

Мы ўсе крыху язычнікі,

Паэты ўсе крыху.

Алесь Пісьмянкоў

Мы молімся ўсе рыфмачцы.

Да славы цяжкі шлях.

Спачатку мы язычнікі,

Паэты мы пасля.

Складаецца нялёгенька

У рыфмачку, аднак

Хоць пішацца са стогнікам,

Ды пішацца так-сяк.

Дзе кропачкі, дзе клічнічкі –

Складалася б абы!

Ступаем мы па рыфмачцы,

Па кладачцы нібы.

А кладачка хістаецца.

На нітачцы ж стаім.

Ці ўсе з нас утрымаюцца?

А хочацца ж усім!

КОЛА ЛЁСУ

Кожны дзень мяне пераязджае кола...

Анатоль Сыс

Мне неслі мёд з-за долаў пчолы,

які за вершы быў падзякай,

пчаліны рой круціўся колам,

што мне ўяўлялася вужакай.

I вось ужо вужака стужкай

ўзвіваўся нада мной, як пуга.

А потым лес малітвай гушкаў

ў імя Айца й Святога Духа.

Пан Лес, агмень і ўвысі зоры –

усё змяшалася урэшце,

і белая гадзюка з чорнай

паўзлі па міжрадкоўі вершаў.

Ды толькі мне зусім не спеўна

каля агменю ў лесе голым,

таму што кожны дзень, напэўна,

мяне пераязджае кола.

***

З ЦЭХАВАЙ ПРАПІСКАЙ

У цэху зборачным навечна

прапісаны даўно ўжо я,

дзе дружбай спаяна сардэчнай

мая

рабочая сям’я.

Хведар Жычка

Адных купілі ў магазіне,

між качаноў знайшлі другіх.

I хіба я ўжо ў тым павінен,

што не адношуся да іх.

Я не ў капусце адшуканы,

не буслам скінуты ў мяжу.

Я ў цэху зборачным сабраны.

Не верыш –

пашпарт пакажу!

РАЗМОВА З БЛОКАМ

I мне чытае вершы Блок,

Забыўшыся на час і стому.

Яўгенія Янішчыц

Між класікаў – і я вядома.

Мяне не адштурхнеш убок.

Забыўшыся на час і стому,

Чытаў мне вершы Сашка Блок.

Чытаў адной, не пры народзе.

Падчас спыняўся і тады

Пытаў звычайна:

– А ці пойдзе?

I я казала:

– Не бяды...

Парой кідала:

– Слабавата,

Ты, Сашка, тут падумай лепш.

I ён глядзеў, бы вінаваты,

А потым ціха крэсліў верш.

Сачыла я за Блокам збоку,

Калі карпеў над вершам Блок,

I папраўляла вершы Блоку,

I знала: з Блока будзе толк.