«У аўтара сіфіліс мозгу!» – Чаргінец пра паэму аб ім
У аўторкавым нумары «Народнай волі» выйшла сатырычная паэма за аўтарствам Макара Друкара (псеўданім невядомага) пад назвай «Даў заданне Правадыр напісаць «Вайну і мір».
Вершаваная паэма адлюстроўвае літаратурныя працэсы ў Беларусі. Паводле сюжэту, старшыню праўладнага саюза творцаў Трындунца (алюзія на Чаргінца) выклікае да сябе Правадыр і дае загад напісаць штосьці роўнае «Вайне і міру», іначай той трапіць у няласку.
Ад безвыходнасці члены саюза выклікаюць дух Караткевіча, каб папрасіць яго надыктаваць геніяльны твор.
Але той злосна адмаўляе, пасля чаго ў сне Трындунец трапляе на Парнас, дзе бачыць Быкава, Караткевіча, Танка ды іншых, і ўцякае ад іх.
Скончваецца паэма тым, што Чэхаў і Талстой пераконваюць Трындунца ў ягонай уласнай адоранасці і той сядае пісаць твор пад назвай «Правадыр».
«Наша Ніва» запыталася ў старшыні пралукашэнкаўскага Саюза пісьменнікаў Мікалая Чаргінца, што ён думае пра паэму.
Мікалай Чаргінец
«Я паглядзеў гэта… Скажу словамі Чэхава: калі вас пакусаў сабака, гэта не значыць, што трэба адказваць яму тым жа», — сказаў Чаргінец, пасля чаго выказаўся пра аўтара даволі рэзка.
«Нейкі недавумак, якога няма нават — гэта ж псеўданім аўтара! Гэта прыдурак! Сіфілісам заражаны! Па-мойму, у яго сіфіліс мозгу, а яго перадрукаваў [… — эпітэты выдаленыя рэдактарам НН] Новікаў [Аляксандр Новікаў — літаратурны крытык]. Вось і ўся ацэнка. Што там цікавага ёсць апроч хамства, таннага прычым? Апроч зайздрасці? Бяздарныя словы, літаратурай і не пахне, верша і блізка няма. І грош цана такой газеце, якая гэта друкуе», — разышоўся Чаргінец.
Таксама мы яго спыталі, як ён будзе вырашаць пытанне, абазначае ў паэме — загад «Правадыра» стварыць твор на ўзроўні «Вайны і міру».
«Слухайце, трэба ж правільна разумець, Лукашэнка меў на ўвазе творы, якія могуць расцэньвацца як «Вайна і мір», — сказаў Чаргінец. — І мы такога ж меркавання. У нас ёсць свае кнігі і пісьменнікі. Гэта кнігі Быкава, і Шамякіна, і Танка, і многіх іншых. А наш сучасны пісьменнік! Пачытайце Ільінскага «Шапка Мономаха», Гніламёдава «Расія», пачытайце Бандарэнку пра Першую сусветную вайну, Марчука, Матвіенкі «Авіяносец Калчак». Гэта выбітныя творы, якія могуць выходзіць у свет».
Таксама Мікалай Чаргінец дадаў, што «той паўдурак», які напісаў твор, наадварот, мусіў ганарыцца беларускай літаратурай, але прамяняў гонар на ганарар ад «Народнай волі».
«Гэта не ўвойдзе ў аналы гісторыі беларускай літаратуры, і мае калегі таксама плюнулі ў той бок», — рэзюмаваў Чаргінец.
Арцём Гарбацэвіч, «Наша Ніва»
Комментарий Александра Новикова:
Считаю, поэма появилась потому что Союз писателей Беларуси превратился в позорище для страны и обузу для президента. Дальше терпеть государство в государстве уже нет сил.
Трындунцу Николаю Чергинцу следует быть осторожным во гневе. Ведь у него и его подельников по борьбе с критиком Новиковым, и единственным действующим востребованным литературным порталом на всех просторах СНГ – я бы сказал гордостью Беларуси – можно спросить: а все ли у вас в порядке с головами? Может у кого сифилис мозга? И почему вы выступаете под псевдонимами, недоумки, что ли? Грош цена вашему сайту, откуда свободно унижается честь и достоинство критика, осуществляется проникновение в его частную жизнь, тайну переписки...
Я еще не публиковал поэму. Н.Чергинец каждое утро рабочего дня начинает с ресурса «ЛитКритика.by». Он прочитал на портале лишь перепечатку с сайта «Наша Ніва». Но, раз председатель проявил интерес к поэме, то начинаю ее публикацию.
Следует отметить, что в редакции «Народной Воли» не ошиблись: «Написана она (поэма – А.Н.) профессионально, безупречно (это может засвидетельствовать любой порядочный литератор), с художественным вкусом, сатирически-ироничным взглядом автора на многие стороны нашей жизни».
Не пойму только одного – почему автор решил выступить под псевдонимом? Ведь никакой крамолы в поэме нет. Она практически полностью отражает данность. Есть некоторые неточности в постановке задания Трындунцу: мне не известно, чтобы в реальности А.Лукашенко просил написать о себе. Более того, он против лизоблюдства. Это очевидно, и все годы его правления тому подтверждение.
Автору поэмы респект. Она всколыхнула одурманенное дремотой отечественное писательское разношерстное сообщество и, скорее всего, явится оздоравливающим фактором в литературных процессах. Кроме того, задан тон в критике.
А что делать трындунцу и его карманному окружению? Надо уходить на покой с миром. Дать дорогу молодым.
Насмешил Н.Чергинец нашими великими писателями, особенно А.Матвиенко. А надо было всего-то назвать одного Анатолия Дроздова из когорты тех, кто публикуется в России. Несомненно, у кого-то из перечисленных авторов есть достойные произведения. Только они не тянут и на четвертушку «Войны и мира».